Μεγαλύτερη φέτος η τρύπα του όζοντος

Όπως τόνισε ο ESA η τρύπα στο στρώμα του όζοντος πάνω από την Ανταρκτική έφτασε τα 27 εκατ. τετραγωνικά χιλιόμετρα, αυξημένη κατά δύο εκατ. τετρ. χιλιόμετρα σε σχέση με πέρυσι.

Ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Διαστήματος (ESA) ανακοίνωσε ότι, με βάση στοιχεία από τους δορυφόρους του, το 2008 η τρύπα του όζοντος πάνω από την Ανταρκτική είναι μεγαλύτερη σε σχέση με το 2007, αλλά μικρότερη από ό,τι το 2006.

Το όζον είναι ένα προστατευτικό ατμοσφαιρικό στρώμα σε υψόμετρο περίπου 25 χιλιομέτρων, το οποίο δρα ως φίλτρο κατά των επιβλαβών υπεριωδών ακτίνων του ήλιου, που, μεταξύ άλλων, αυξάνουν τον κίνδυνο του καρκίνου του δέρματος και του καταρράκτη στα μάτια.

Φέτος η τρύπα του όζοντος πάνω από το Νότιο Πόλο είχε έκταση περίπου 27 εκατ. τετραγωνικά χιλιόμετρα, έναντι 25 εκατ. τετρ. χλμ. το 2007 και έναντι του ρεκόρ των 29 εκατ. τετρ. χλμ. το 2006 (περίπου το μέγεθος της Βορείου Αμερικής).

Η τρύπα του όζοντος προκαλείται από τις υπερβολικά χαμηλές θερμοκρασίες και την παρουσία ορισμένων αερίων στην ατμόσφαιρα, όπως το χλώριο και το βρώμιο, που προέρχονται από τους ανθρωπογενείς χλωροφθοράνθρακες, οι οποίοι απαγορεύτηκαν με το Πρωτόκολλο του Μόντρεαλ το 1987, αλλά συνεχίζουν να αιωρούνται στην ατμόσφαιρα.

Ανάλογα με τις καιρικές συνθήκες, το μέγεθος της τρύπας του όζοντος ποικίλει κάθε χρόνο. Αυτή ακριβώς η ευμεταβλητότητα καθιστά δύσκολο για τους επιστήμονες να εξακριβώσουν αν διαχρονικά η τρύπα μικραίνει.

ΛΥΚΟΣ

Ο λύκος υπήρξε το θηλαστικό με τη μεγαλύτερη γεωγραφική εξάπλωση στον πλανήτη μας.
Σήμερα έχει εξαφανιστεί από ένα μεγάλο μέρος της προηγούμενης κατανομής του που κάλυπτε σχεδόν όλο το Βόρειο Ημισφαίριο. Από τον 14ο αιώνα και μετά από συστηματικές προσπάθειες εξόντωσης του, εξαφανίσθηκε από 14 χώρες της κεντρικής και δυτικής Ευρώπης. Ο λύκος δεν υπήρξε ποτέ στόχος προσπαθειών ολοκληρωτικής εξόντωσης στην Ελλάδα.

Παράγοντες που επηρεάζουν αρνητικά το μέλλον του λύκου στην Ελλάδα:
Η ελάττωση της φυσικής λείας του λύκου, η σταδιακή χαλάρωση εφαρμογής μεθόδων και τρόπων πρόληψης των ζημιών τη θεώρηση του επαγγέλματος του κτηνοτρόφου, η παράνομη θανάτωση λύκων, η παράνομη χρήση δηλητηριασμένων δολωμάτων, τα μεγάλα τεχνικά έργα.

ΚΑΦΕ ΑΡΚΟΥΔΑ

Για κάποιους πολιτισμούς η αρκούδα είναι σύμβολο αναγέννησης και παρθενογένεσης, γιατί κρύβεται στη φωλιά της στις αρχές του χειμώνα και εμφανίζεται πάλι την άνοιξη μαζί με τα μικρά της. Ζώο παρεξηγημένο, αφού παρά τις αντίθετες δοξασίες επιτίθεται μόνο αν βρεθεί σε θέση άμυνας, ζούσε κάποτε σε ολόκληρη τη γηραιά ήπειρο. Σήμερα η κατάσταση των πληθυσμών και των βιοτόπων της είναι ιδιαίτερα κρίσιμη σε πανευρωπαϊκό επίπεδο: τους τελευταίους δύο αιώνες η καφέ αρκούδα έχασε το 60% της επικράτειάς της και το 50% του πληθυσμού της. Το πιο εντυπωσιακό θηλαστικό του δάσους απειλείται πλέον με εξαφάνιση.

Απειλές:
Οι ελληνικοί πληθυσμοί του είδους είναι οι σημαντικότεροι στις νότιες περιοχές της Ευρωπαϊκής Ένωσης: υπολογίζεται ότι στη χώρα μας ζουν περίπου 150 καφέ αρκούδες. Δυστυχώς όμως και εδώ παρουσιάζουν μείωση. Έτσι, ενώ παλαιότερα η καφέ αρκούδα ζούσε σχεδόν σε όλη την ηπειρωτική Ελλάδα, σήμερα απαντάται στους κύριους ορεινούς όγκους της βόρειας και κεντρικής Πίνδου και της δυτικής Ροδόπης.

Λιώνουν οι πάγοι της Ανταρκτικής?

Λιώνουν οι πάγοι της Ανταρκτικής?

Ενα τεράστιο τμήμα πάγου με έκταση 3.250 τετραγωνικά χιλιόμετρα και πάχος 220 μέτρα αποκόπηκε στις αρχές του Φεβρουαρίου από τον κύριο όγκο των πάγων της Ανταρκτικής για να διασπαστεί στη συνέχεια σε πολλά μικρότερα παγόβουνα, μέσα σε διάστημα 35 μόλις ημερών.

Σύμφωνα με τα λόγια των επιστημόνων που παρακολούθησαν το φαινόμενο, ήταν σαν να πλέει στον ωκεανό ένα κράτος στο μέγεθος του Λουξεμβούργου ή της μισής Κύπρου. Το παγωμένο πλωτό κρατίδιο, που ήταν γνωστό στον επιστημονικό κόσμο με την ονομασία Larsen Β, βρισκόταν στο ανατολικό τμήμα της Ανταρκτικής και υπολογίζεται ότι δημιουργήθηκε πριν από περίπου 12.000 χρόνια, κατά την τελευταία εποχή των παγετώνων.

Η αιτία της αποκόλλησης μιας τόσο μεγάλης έκτασης πάγου αποδίδεται στην άνοδο της θερμοκρασίας στον πλανήτη. Η μέση θερμοκρασία στην Ανταρκτική από το 1940 και μετά αυξάνεται κατά 0,5 βαθμούς Κελσίου ανά δεκαετία.

Οι επιστήμονες έχουν υπολογίσει ότι αν μετά τον Larsen Β αποκολληθεί και ο παγετώνας Ross, πάλι στην ανατολική Ανταρκτική, κάτι που θα οδηγήσει σταδιακά στο λιώσιμό τους, η στάθμη της θάλασσας θα ανεβεί κατά πέντε μέτρα μέσα σε λίγα χρόνια.

Είναι χαρακτηριστικό πάντως ότι ενώ τα ευρωπαϊκά έντυπα υιοθέτησαν αμέσως τη θεωρία σύμφωνα με την οποία για την αποκόλληση του Larsen Β ευθύνεται η αύξηση της μέσης ατμοσφαιρικής θερμοκρασίας στον πλανήτη, τα αμερικανικά προσπαθούν να υποβαθμίσουν το φαινόμενο προβάλλοντας την άποψη ότι το πρόσφατο λιώσιμο των πάγων ίσως να οφείλεται σε τοπικά καιρικά φαινόμενα και να μη συνδέεται άμεσα με το φαινόμενο του θερμοκηπίου.

Κίνδυνος θερμοπληξίας για τα μισά είδη φυτών της Ευρώπης

Πάνω από τα μισά φυτά της Ευρώπης ίσως χρειαστεί να καταταγούν στα «ευάλωτα» ή «απειλούμενα» είδη» έως το 2080 λόγω της παγκόσμιας θέρμανσης, δείχνει μελέτη Γάλλων ερευνητών.

Οι απώλειες θα είναιεντονότερες στο νότιο τμήμα της Μεσολειακής λεκάνης, τη νότια Πορτογαλία, τη νοτιοδυτική Ισπανία και σε άλλες ορεινές περιοχές, όπου η βλάστηση θα έχει να αντιμετωπίσει υψηλές θερμοκρασίες και ανομβρία.

Ο Ουΐλφριντ Τιγιέ του Νοτιοαφρικανικού Ινστιτούτου Βιοποικιλότητας (SANBI) εξέτασε τις μελλοντικές επιπτώσεις στη χλωρίδα χρησιμοποιώντας τα επτά σενάτρια για την πορεία του κλίματος που χρησιμοποιεί και η αρμόδια υπηρεσία του ΟΗΕ. πιπτώορισμένα μοντέλα για τη μετακίνηση 1.350 φυτικών ειδών της Ευρώπης μέχρι το 2080, σε σχέση με το παρόν κλίμα.

Τα μοντέλα αυτά συνδυάστηκαν με τα βιολογικά δεδομένα 1.350 ειδών φυτών, προκειμένου να παραχθούν πιθανά σενάρια για την μελλοντική ους πορεία.

«Περισσότερα από τα είδη που εξετάσαμε θα μπορούσαν να είναι ευάλωτα ή απειλούμενα πριν από το 2080» αναφέρου οι ερευνητές.

«Ακόμη και στα πιο μετριοπαθή σενάρια, στα οποία οι κοινωνίες υιοθετούν μία εξαιρετικά προσεκτική συμπεριφορά για να μην αυξηθούν οι εκπομπές αερίων που συμβάλλουν στο φαινόμενο του θερμοκηπίου, οι κλιματικές μεταβολές έχουν σημαντικές επιπτώσεις», εξηγεί η Σάντρα Λαβορέλ, τουΕργαστηρίου Αλπικής Οικολογίας της Γκρενόμπλ, η οποία συντόνισε την έρευνα στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού προγράμματος ΑΤΕΑΜ.

Σύμφωνα με τα σενάρια, που υπολογίζουν μια μέση αύξηση της θερμοκρασίας μεταξύ 1,8 και 3,6 βαθμών Κελσίου, μεταξύ του 2000 και του 2080, αρκετά φυτικά είδη της Ευρώπης θα αντιμετωπίσουν κίνδυνο εξαφάνισης.

Στην καλύτερη περίπτωση -αύξηση της θερμοκρασίας κατά 1,8 βαθμούς, όλα τα είδη μπορούν να μεταναστεύσουν», το 67% των ειδών θα είναι ευαίσθητα το 2080.

Στο χειρότερο σενάριο θέρμανση -κατά 3,6 βαθμούς, καμία μετανάστευση-, το 22% των φυτών θα βρίσκεται υπό εξαφάνιση έως το 2080 και δύο είδη θα εξαφανιστούν.

Μεταξύ της εξαφάνισης ορισμένων φυτών και της εμφάνισης άλλων ειδών που μεταναστεύσουν από το Νότο, ο ρυθμός ανανέωσης της ευρωπαϊκής χλωρίδας μπορεί να φθάσει το 42% έως το 63%, προβλέπουν οι ερευνητές. Η

Η ανανέωση θα είναι εντονότερη στις μεσογειακές χώρες, οι οποίες θα δουν τη χλωρίδα τους να αλλάζει απότομα και να γίνεται πιο εξωτική.

Η έρυνα δημοσιεύεται στην αμερικανική επιθεώρηση Proceedings of the National Academy of Science.